Van Antigua terug naar Rio Dulce

De trucks met koeien, die op de motor remmend de brug afkomen blijven het eerste stuk van de winkelstraat nog even door knetteren. Als we via een trapje de weg betreden valt de herrie over ons heen. En dan de hitte en de kletsnatte lucht, maar daar hoor je ons niet over. Uit Nederland horen we alleen maar geklaag over de hitte, nou dat stelt helemaal niks voor vergeleken met hier. Maar ons hoor je er niet over.

Weer terug dus in Rio Dulce (het stadje heet eigenlijk Fronteras). Ik neem een kijkje in de werkplaats waar onze ankerlier wordt gemaakt. Ze zijn blij, dat ik er ben. Aan de kant waar je een touw kunt lieren zit een lager vast en ze krijgen het niet los, de haakse slijper moet erop. Nou hebben we in 7 jaar dat ding nog nooit voor touw gebruikt, dus ga je gang. En dat alles in gebrekkig Spaans. Van mijn kant dan.

We hebben de flashkaart App ontdekt. Je zet kaartjes in de computer, de vraag aan de ene kant en het antwoord aan de andere kant. De app herhaalt het kaartje op het meest geschikte moment, niet te vroeg en niet te laat. Afhankelijk van hoe gemakkelijk en snel je het goede antwoord geeft. De app heet Anki. Te gebruiken voor uit het hoofd leren. 

De bus terug uit Antigua slaat plotseling een zandweg in. Even denkt ik dat we ontvoerd worden of dat de chauffeur zijn lunch thuis moet oppikken. Maar het is een omleiding vanwege werkzaamheden. Na een half uur bereiken we de oude weg die parallel aan de snelweg loopt. Trucks kunnen deze zandweg niet nemen, maar één is er toch beland. De chauffeur probeert met hulp van een politieagent en zijn bijrijder in een dorp te keren. De bijrijder waarschuwt steeds voor een soort kiosk achter de truck, maar de truck knalt er elke keer tegen aan. Als het keren na 10 minuten is gelukt werpt de bijrijder nog een blik op de kiosk en stapt in. Het zijn gemakkelijke mensen hier.

De snelweg is trouwens een bochtige 4-baans weg zonder opritten of viaducten en met stalletjes en winkeltjes. Er rijden tuc-tucs en de arme mensen sjouwen met groenten en waterflessen langs de kant. Men houdt niet rechts en af en toe kun je omkeren door de middenberm. Lange auto’s blokkeren dan de linkerbaan. 

Antigua is een mooie oude stad, de oude hoofdstad uit de tijd van de Spanjaarden. Veel Amerikaanse toeristen, maar we horen ook Nederlands, Frans en Duits. Na 14 dagen Maja voedsel, lekker maar bescheiden porties, verlangen we naar vlees. Papa’s BBQ maakt de beste Texas steaks en pulled pork. Met een goede IPA van de Antigua Brewing Company. De tweede dag bezoeken we de brewery zelf en op het dakterras nemen fish in IPA-beslag met chips. Uitzicht op de 3 vulkanen die de stad omringen.

Na Panajachel dachten we, dat alle huizen hier een beetje vies en versleten zouden zijn, maar onze airb&b is schoon en heel. Er zijn 2 grote kamers en een eigen binnenplaats. Negentig dollar voor 3 dagen. De binnenplaats hebben we niet betreden.

Verdwaald op de markt zoeken we een uitgang. Naar 4 kanten is er 200 meter verder zonlicht, dit is de grootste markt die we ooit hebben gezien. De artisan arkt is ook groot en meer van het  zelfde. We kopen een masker voor aan de wand en 2 geborduurde flessenkoelhouders. 

De Shack is een hut op palen boven het water, gedreven door een 65-jarige hippie met paardestaart. We komen voor de muziek. Drie oude Amerikanen spelen blues en het prachtige nummer van de Band: Take the load off Fanny, met die omhooggaande stem. Mike (onze electraman) speelt Johnny Rivers nummers. Tenslotte verschijnen 2 hippies   in broekjurken metveel dreadlocks en vlechtjes in de baarden. Ze spelen caribische songs en ook Tequilla Sunrise. Met aanstekelijk plezier en heel muzikaal. We genieten en dan barst de regen los. Oorverdovend op het dak van golfplaten. De dinghys aan de steiger lopen tot de rand toe vol. Het dak lekt. We trekken de stoppen uit de loosgaten van de dinghys. Het licht valt overal uit, gaat een paar keer weer aan en blijft dan uit. Als de regen mindert hozen we de dinghy halfleeg en pruttelen doorweekt naar de donkere overkant. Vlak voordat we er zijn is er weer electriciteit, hetgeen het aanlanden vergemakkelijkt.

Zo brengen we onze dagen door en het aantal lezers van het blog daalt zienderogen. Vanavond draait in een marina de eerste Tarzan film (die hier in de Rio Dulce is opgenomen). Dan is er een rivierafdaling in autobanden, dan kun je naar een shoppingmall in Barrios, dan is er een pub-quiz. En in de palappa naast onze 14 boten doen we Mexican Trained Domino of Cards Against Humanity. Of we ouwehoeren slap met een biertje. En dan is er natuurlijk het zwembad. Een ober komt altijd vragen of hij je wat kan brengen, maar we nemen ons eigen bier mee. We zijn maar arme zeilers.

Ondertussen wordt het roestvrij staal gepoetst voor 25 Euro per dag en een nieuwe keuken in teak ingetimmerd voor 450 Euro. En het anker en de ankerketting worden in Guatemala City gegalvaniseerd voor weer zo’n belachelijk bedrag. De waterpomp, de wc afsluiter, de batterij van het moederbord en het heklicht doe ik zelf. Anders ga je je decadent voelen.

Over twee weken laten we de boot op het droge zetten en vertrekken we naar Nederland. We verheugen ons er op om iedereen weer te zien.

Er is in augustus een tweede ronde van de verkiezingen. De meeste kans maakt mevr Torres, de vrouw van een vorige president. Ze wordt vervolgd voor 50 misdaden, maar is straks als gekozen weer 4 jaar niet vervolgbaar. De andere kandidaat is van de Vamos. Ze zeggen niet corrupt te zijn vandaar de blanco overhemden.

2e week in Panajachel

Futbol! Nana Sport tegen Monos Verdes. Om 3 uur in het gemeentelijke stadion. Op de betonnen tribune in de schaduw zitten al zo’n 150 mensen. Voor de tribune staan verkopers met fruit en ijsjes. Op het veld staan merkwaardigerwijs vier teams. Ze pingelen wat tegen een bal, staan in groepjes te praten of zitten op het gras in de schaduw vlak voor de tribune. Ook de 2 grensrechters staan rustig te praten. Alleen de hoofdscheidsrechter is in overleg met 2 mannen met rugzakken. Een half uur gebeurt er niets. Dan is er een besluit genomen: de wedstrijd van Pana is verplaatst naar volgende week. De 2 lokale ploegen van dikke mannen stellen zich op. Het publiek staat op en loopt gelaten naar de uitgang. We blijven even zitten bij een paar familieleden van de spelers om te zien hoe het niveau is. Als dat erbarmelijk blijkt, stappen we ook op. Aan de achterkant van de kassa krijgen we onze 40 Quetzales terug en van alle kanten horen we: Sorry. Ze waren heel blij, dat er 2 Nederlanders zijn komen kijken en dan dit.

In het Spaans kopen we een mooie leren reistas. We vertellen de man, dat we nu 5 dagen les hebben bij de Jabel Tinamit school en hoe verbazend het is, dat we nu al zo goed met hem kunnen praten. Dat komt omdat jullie erg intelligent zijn, zegt hij. Kijk dat is een verkoper.

Terwijl de onregelmatige werkwoorden nog in mijn hoofd dreunen en de 6 verleden tijden in Rommy´s hoofd gaan we met 6 mensen van de school achter in een pickup de bergen in. Prachtige uitzichten over het Atitlan Meer. Helemaal aan de overkant van het meer lopen/klauteren we in de felle zon 600 meter naar beneden naar het dorpje San Antonio Palopo. Beneden denken we alleen maar aan een koud biertje, maar er is nog een bezoek aan een pottenbakkerij, een schooltje en een weverij. Dan meteen terug naar Pana in een pickup over de bochtige weg vol gaten beneden langs het meer. Maar het was een leuke middag. Zeg ik nu de pijn en de dorst zijn verdwenen.

In de pickup zit je op een plank tegen over elkaar, maar als je goedkoop wil kan je op de treeplank aan de achterkant staan. Vergt wat van je armspieren in de bochten. Wij zaten.

Het is trouwens prachtig aardewerk en de geweven stoffen zijn heel kleurrijk en karakteristiek. Alles met de hand. We hebben het nodige gekocht voor onze vrienden in Nederland. En voor mijzelf een gekleurd overhemd, dat ik ga dragen bij alle ontmoetingen met vrienden in Nederland (eind aug begin sept).

Voor het slapen toch nog het huiswerk (la tarea) doen: de vervoegingen van werkwoorden waar de e verandert in ie, de e in i, de o in ue en nog meer van deze dingen. Je hebt zelf op vakantie wel eens gezegd quiero pagar (ik wil betalen), dat komt dus van querer. Of je zei: lo siento (sorry) en dat komt van sentir. En natuurlijk: cuanto cuesta?, van costar. We zijn hier werkelijk hard aan het werk en met resultaat. Morgen om 6 uur opstaan en alles nog eens doorlopen. Ik zou niet willen dat er een fout in mijn huiswerk zit.

Vrijdag is de laatste schooldag en gaan we meteen met een busje naar Antigua een historisch en zeer toeristisch stadje twee uur van Panajachel. We blijven daar een paar dagen en gaan dan terug naar de Rio Dulce, naar de boot.

De man waar we onze meeste dingen kopen loopt mank. Achter in de winkel hangt een foto van een paardenrace. Dat was hij, dertig geleden viel hij en moest stoppen. Nu verkoopt hij spullen uit zijn dorp Santos los Perez.

Panajachel, Guatemala

Om acht uur stappen we bij de brug op de bus en om acht uur stappen we ons pension in Panajachel  binnen. Zeven uur in een grote bus naar Guatemala City, 2 uur met een kleine bus naar Antigua en 2 uur met een taxi naar Panajachel. Zachte stoelen met beenruimte en airconditioned, maar wel een lange zit.

We hebben 4 uur per dag 1op1 les, vermoeiend maar het schiet wel op. De leraressen, kleine vrouwen in maya-kleding zijn deskundig en erg aardig.  De school is relaxed, met een mooie tuin en prettige ruimtes. Mijn lerares Astrid is erg bij de les. De gesprekken in het Spaans zijn lastig, maar gelukkig wisselt ze het af met oefeningen en spelletjes. En de gesprekken over Guatemala en nederland zijn ook inhoudelijk leerzaam.

Panajachel is ooit door de Amerikaanse hippies op de kaart gezet, beneden aan het Atitlan Meer zijn veel restaurants met buiten opdringerige obers met geplastificeerde spijskaarten. Langs de weg omhoog ontelbare winkeltjes en kraampjes met lokaal gemaakte kleding en voorwerpen in de felle maya kleuren. Ook hier wordt je constant aangesproken. In het Engels, maar we antwoorden in het Spaans. Boven, waar de school en het pension liggen is het druk, gekleurd en lawaaierig. De straten zijn vreselijk slecht, een rit in een tuc-tuc is een slalom langs de gaten in het wegdek. Vijf Quetzales kost een rit, dat is dus 75 euro-cent. Het pension ligt 10 min bergop, dus neem ik vaak de tuc-tuc, Rommy loopt meestal. De markt is een doolhof van smalle gangetjes. Groente, fruit, vlees, tacos, schoenen, hoeden, jurken, telefoons, kruiden, in kleine kraampjes. In de straten hierboven zijn winkeltjes met tweedehandskleren en schoenen, papier, telefoons, speelgoed, eten, scooters en gereedschap. 

Op zaterdag en zondag hebben we vrij van school. We lopen naar het natuurpark. Een pad langs een waterval met  spider monkeys en een vlindertuin. Terug met een tuc tuc. Zondag naar het voetbal, tweede divisie van Guatemala. Altijd leuk.

Het pension is wat versleten, maar het gezin is reuzeaardig, het eten is heerlijk en de gesprekken met andere gasten zijn interessant. We vallen soms wel terug op Engels met Bill en Kate, twee Amerikaanse muziekdocenten. Als we met Angel en Lucky van het huis praten, begrijp ik ongeveer de helft. En dat na 3 dagen! De buiten en binnenmuren van het huis zijn volledig oranje geschilderd. Voetbal oranje oftewel sinasappel oranje, narangada. Het went.

Ik krijg helaas heftige diaree, maar de Farmacias verstekken antibiotica voor spotprjzen. Na 2 pillen zijn de bacterien uitgeschakeld en functioneer ik weer normaal.

Dat ik Italiaans kan is een voordeel, maar ook een nadeel. Bijvoorbeeld men zegt: ʖDonde es mi casa? in het Spaans en Donde e la mia casa? in het Italiaans. Donde en casa is gelijk, maar de rest verschilt iets en dat is lastig. Gelukkig weet ik waar mijn huis is.

Om woorden te leren gebruik ik kleine kaartjes. Op de ene kant het Spaanse woord EL CARRO en op de andere kant THE CAR. 's Morgens loop ik naar een kleine Liberia om nieuwe kaartjes te kopen, ik heb 1 kaartje meegenomen omdat ik mijn 4 dagen Spaans nog niet vertrouw. Hij begrijpt het inderdaad niet en ik laat hem het kaartje zien. Hij bekijkt het en zegt: nee auto's verkoopt hij niet. We hebben les in het Engels, dus je vertaalt 2 keer: bored=verveeld=aburrido. 

Aan de oranje wand hangt een schilderij van Panajachel, je ziet 2 van de 3 vulkanen die het meer omringen. De badkamer heeft een groot raam. Dat voelt ongemakkelijk, maar het raam geeft uitzicht op een begroeide bergwand. Het dakterras voor onze kamer geeft uitzicht op de stad en het meer. Het is een goede plek om te studeren en tai chi te doen.

Groeten uit Panachel. Hasta luego.

Rio Dulce, Guatemala

De Belgische solozeilster Sigrid komt erbij zitten, buiten bij de winkel van RAM Marine. Chris en Sharon staan op het land bij RAM en wij zien elkaar geregeld rond 17 uur voor een biertje uit de koelkast van de winkel. Sigrid is in Haiti overvallen door 3 mannen en voor dood achtergelaten. Ze had de vingers van haar rechterhand tussen de strop weten te krijgen waarmee ze haar wurgden. Met 2 gebroken onderarmen wist ze naar de kant te roeien, naar het kamp van de NGO die een waterput aan het graven was. Nu is ze hier en zeilt weer, meestal als lid van delivery crews, niet alleen. De marinas hier worden bewaakt door kleine mannen met grote geweren, RAM had er            ’s nachts 4 rond haar boot geposteerd. Tot Sigrid aangaf, dat 1 bewaker wel genoeg was.

Er waren eerst andere boten in de buurt, maar toen die vetrokken besloot Sigrid nog een week te blijven. Ze hebben haar geobserveerd en kwamen toen midden in de nacht.  In de lucht schietend en schreeuwend om geld. In de regel houden ze je een paar dagen in de gaten: hoeveel mensen aan boord? is er een hond? komt er bezoek? In ons geval dus: 2 oude mensen….

Hier bij Nanajuana hebben we ook bewapende bewakers, maar hier komt men niet zo gauw. De eigenaar zit in de gevangenis wegens witwas praktijken. Mafia dus. Bij zo’n marina kun je beter geen buitenboordmotor stelen. De zoon, een slungel met een pet draait de marina en het hotel. Hij loopt de hele dag overbodige aanwijzingen te geven. Het personeel weet beter wat er moet gebeuren dan hij.

Je ziet veel half afgebouwde resorts en hotels. Soms is het geld op, vaak is er iemand met het geld vandoor gegaan, maar nog vaker is het witwassen. Als het geld in zo’n project zit, komt het er later wel weer uit. Als je de helft verliest is geen probleem.

Deze marina draait aardig, 100 boten op het harde, 20 boten in het water en hotelgasten en cursussen. In het rijtje in het water: een Zuid Afrikaan, de Annalena, 3 Canadezen uit Vancouver, de  Good Golly Miss Molly uit Guernsey, de Two Drifters (waar het hondje Molly net is doodgegaan) en Not All There, een Engelsman. Verderop nog 8 grote boten. Tussen ons en de Zuid Afrikaan komt nog een boot. We zien een Franse boot aan komen varen, als dat maar goed gaat. Nee dus, ze varen over onze lijn en rammen ons. Wanneer komt er eens een Fransman, die onze vooroordelen niet bevestigt.

Over de rivier na onze baai gaat een hoge brug. Een onafgebroken rij van grote vrachtwagens kreunt moeizaam de brug op en gaat remmend op de motor, met veel geknal naar beneden. Op zondag stoppen veel autos en gaat de hele familie van het uitzicht genieten. Het is 2-baans, alles moet om de gestopte auto’s heen. Niemand die zich we aan stoort. Het verkeer gaat door het dorp, het asfalt aan de kant van de weg is omhoog geperst door de vrachtwagens. Het is een hels lawaai en voor de winkels en stalletjes langs de straat is het vol met mensen. Er lopen wat steegjes naar het water met meer stalletjes en restaurants. De supermarkt heeft weinig keuze en op sommige dagen zijn de schappen leeg. Er is wel een goede watersport zaak en dan de hardware store. Voor de meeste dingen zijn goede handwerkslieden. De prijzen zijn erg gunstig.

We kopen een grote plastic bak, snijden er een gat in, zetten hem op een luikopening en zo blaast de airco de koude lucht naar binnen. We zijn elke dag in de ochtend met klussen in de weer, de ankerlier uit elkaar halen, een regentent maken, een nieuwe afsluiter in het toilet, een nieuw kastslot, water uit de dinghy brandstof, gasfles vullen. Nauwelijks tijd om in het zwembad te zitten, in de palappa te internetten of een biertje met de buren te drinken.

Er zou damesvoetbal op FOX Sport zijn, maar dat bleek niet het geval. De enige mogelijkheid is live-streaming, maar midden op de dag werkt het internet nauwelijks (12000 mensen op 1 kabel). De personal hotspot brengt uitkomst, we zien de wedstrijd tegen Zweden. Niet de verlenging want daar had de live streamer geen rekening mee gehouden. Was leuk anyway.

En nu wissel ik trash talk uit met Tom uit Kansas. Je zegt dan lullige dingen, in dit geval over de voetbaldames. Ik heb enigszins een naam opgebouwd met sarcastische opmerkingen en dan willen ze trash talk met je doen. Het is mij niet spontaan genoeg, maar Tom is een goede kerel, dus beledig ik hem en heel Amerika als hij dat wil.

Toen ze vertelde over de 3 gezichten die ze door het luik van haar slaapcabine zag, schoot Sigrid even in de emotie. Ze had eerst elke nacht een nachtmerrie. Na een EMDR-sessie was dat voorbij. Ze weet, dat Rommy ook EMDR doet, misschien vraagt ze nog wel hulp.

Komende zondag reizen we naar Panajachel voor 2 weken Spaanse les, van 8 tot 12 individueel les en ’s middags de Spaans sprekende toerist uithangen.